ایرانیان تحلیل-بازار ارز ایران بار دیگر در منطقه قرمز قرار گرفته است. دلار آزاد مرز ۱۱۲ هزار تومان را لمس کرده؛ عددی که دیگر فقط یک نرخ نیست، بلکه یک پیام است، پیام بیاعتمادی. اختلاف فزاینده میان نرخ رسمی (بازار متشکل ارزی) و نرخ آزاد نشانه آن است که تنش میان ساختار پولی و منطق بازار […]
ایرانیان تحلیل-بازار ارز ایران بار دیگر در منطقه قرمز قرار گرفته است.
دلار آزاد مرز ۱۱۲ هزار تومان را لمس کرده؛ عددی که دیگر فقط یک نرخ نیست، بلکه یک پیام است، پیام بیاعتمادی.
اختلاف فزاینده میان نرخ رسمی (بازار متشکل ارزی) و نرخ آزاد نشانه آن است که تنش میان ساختار پولی و منطق بازار به نقطه جوش رسیده است. همان جایی که دولتها به دو راهی سنتی خود میرسند: نرخسازی یا اصلاح ساختاری؟
دولت چهاردهم، در آغاز پاییز ۱۴۰۴، با دشوارترین آزمون اقتصادیاش روبهروست. بانک مرکزی بهصورت خزنده وارد بازار متشکل ارزی شده. تا با عرضه مدیریتشده، تقاضای سفتهبازانه را خنثی کند؛ اما واقعیت این است که میزان عرضه نمیتواند بار سنگین بیاعتمادی را تحمل کند.
ریال، در وضع کنونی، بیش از آنکه به سیاست پولی نیاز داشته باشد، به سیاست اعتماد نیازمند است.
به گزارش ایرانیان تحلیل،تحلیلگران معتقدند «اختلاف دو نرخ» – رسمی و آزاد – اکنون بیش از گذشته. تبدیل به شاخص غیررسمی فاصله مردم و دولت شده است. هر چه فاصله بزرگتر، شکاف روانی جامعه با سیاستگذار عمیقتر. دولت تلاش میکند. با کنترل دستوری نرخ حوالهها، بازار را آرام جلوه دهد؛ اما بازار آزاد بر مبنای احساس رفتار میکند، نه برگه دستور بانک مرکزی.
در پشت پرده، دو جریان درگیرند
۱. طرفداران نرخسازی (stabilizers) که معتقدند باید عدد را نگه داشت تا انتظار تورمی فروکش کند.
۲. طرفداران اصلاح پولی (reformers) که میگویند. بدون تعدیل نرخ انرژی، کاهش هزینه مبادله و رفع تحریمهای بانکی، هر تثبیتی موقتی است.
رفتار طلا و سکه نیز این روایت را تأیید میکند. با عبور دلار از مرز ۱۱۲ هزار تومان، سکه امامی در محدوده ۵۶ میلیون تومان و طلای ۱۸ عیار در حدود ۳.۱۷ میلیون تومان نوسان دارد،یعنی بازار سرمایه در حال ترجمه. بیاعتمادی پولی به پناهگاههای فیزیکی است.
اگر دولت نتواند در دو ماه آینده سازوکار گزارشدهی ارزی و شفافیت تقاضا را بهبود دهد، بازار از کنترل سیستمی خارج و به مدار «پیشخور بحران» وارد خواهد شد؛ وضعیتی که در اقتصاد رفتاری ایران به معنی آغاز فاز سقوط روانی ریال است.
در اقتصاد، نرخها سخن میگویند، اما در ایران نرخها فریاد میزنند. دلار ۱۱۲ هزار تومانی بیش. از آنکه نشانه ضعف بانک مرکزی باشد، نماد بحران اعتماد میان مردم و دولت است.
اصلاح ساختار پولی بدون اصلاح روایت اقتصادی ممکن نیست؛ چون در نهایت، آنکه به ریال ایمان دارد، نه بازار بلکه مردماند.
پایان خبر/ایرانیان تحلیل
- نویسنده : ایرانیان تحلیل
