موهای سفید؛ نشانه پیری یا مکانیسم محافظتی بدن؟
موهای سفید؛ نشانه پیری یا مکانیسم محافظتی بدن؟

مدت‌هاست که موهای سفید تنها به‌عنوان نشانه‌ای از افزایش سن تلقی می‌شوند، اما پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که این تغییر رنگ ممکن است بازتابی از سازوکارهای دفاعی بدن در برابر سرطان باشد. موهای خاکستری یا سفید می‌توانند نشان‌دهنده فعالیت سلول‌های بنیادی ملانوسیتی باشند که نقش کلیدی در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ژنتیکی دارند. […]

مدت‌هاست که موهای سفید تنها به‌عنوان نشانه‌ای از افزایش سن تلقی می‌شوند، اما پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که این تغییر رنگ ممکن است بازتابی از سازوکارهای دفاعی بدن در برابر سرطان باشد. موهای خاکستری یا سفید می‌توانند نشان‌دهنده فعالیت سلول‌های بنیادی ملانوسیتی باشند که نقش کلیدی در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ژنتیکی دارند.

سلول‌های بنیادی ملانوسیتی و نقش آن‌ها

در عمق فولیکول‌های مو، سلول‌های بنیادی ملانوسیتی به‌عنوان مخزن سلول‌های تولیدکننده رنگدانه قرار دارند. این سلول‌ها با چرخه‌ای از فعالیت، استراحت و نوسازی، رنگ موها را در طول زندگی حفظ می‌کنند. با این حال، آسیب‌های دی‌ان‌ای ناشی از پرتو فرابنفش، مواد شیمیایی یا متابولیسم سلولی، می‌توانند این چرخه را مختل کنند.

فداکاری سلولی؛ چرا مو سفید می‌شود؟

به گزارش ایرانیان تحلیل،مطالعات جدید نشان می‌دهند زمانی که سلول‌های بنیادی ملانوسیتی آسیب می‌بینند، ممکن است وارد فرآیندی به نام «سنودیفرنشیایشن» شوند؛ یعنی به‌طور برگشت‌ناپذیر به سلول‌های بالغ تبدیل شده و سپس از جمعیت حذف شوند. این فرآیند که تحت هدایت مسیر پیام‌رسانی «p53-p21» انجام می‌شود، باعث سفید شدن موها می‌شود و همزمان مانع از تبدیل سلول‌های آسیب‌دیده به سلول‌های سرطانی می‌گردد.

موهای سفید؛ خط دفاعی طبیعی در برابر ملانوم

هر تار موی سفید می‌تواند نمادی از فداکاری سلولی باشد؛ سلولی که ترجیح می‌دهد کنار برود تا به یک سلول سرطانی تبدیل نشود. پژوهشگران بر این باورند که موهای سفید و مکانیسم محافظتی آن‌ها، نمونه‌ای از تعادل میان نوسازی بافت‌ها و پیشگیری از سرطان هستند.

وقتی مکانیسم محافظتی شکست می‌خورد

در شرایطی که سلول‌های بنیادی ملانوسیتی آسیب‌دیده تحت تأثیر عوامل سرطان‌زا به تقسیم ادامه دهند، فرآیند محافظتی مختل شده و محیطی مناسب برای شکل‌گیری ملانوم ایجاد می‌شود. این پدیده با عنوان «سرنوشت‌های متضاد» شناخته می‌شود؛ وضعیتی که یک جمعیت سلولی می‌تواند بسته به شرایط، دو مسیر کاملاً متفاوت را طی کند.

پیری و سرطان؛ دو روی یک سکه

موهای سفید و ملانوم نه دو پدیده جداگانه، بلکه دو روی یک فرآیند تکاملی قدیمی هستند. پیری به‌خودی‌خود محافظی در برابر سرطان نیست، بلکه نتیجه جانبی مکانیسمی است که سلول‌های پرخطر را حذف می‌کند. وقتی این مکانیسم مختل شود، خطر ابتلا به سرطان افزایش می‌یابد.

چشم‌انداز آینده؛ راهی برای درمان و پیشگیری

این یافته‌ها عمدتاً بر مبنای آزمایش‌های موش‌هاست و تحقیقات بیشتری برای تأیید عملکرد مشابه در انسان لازم است. با این حال، درک سیگنال‌هایی که سلول‌های بنیادی را به تمایز یا تکثیر پرخطر سوق می‌دهند، می‌تواند زمینه‌ساز توسعه درمان‌هایی باشد که دفاع‌های طبیعی بدن را تقویت کرده و احتمال ابتلا به سرطان را کاهش دهد.

  • نویسنده : ایرانیان تحلیل
  • منبع خبر : یورونیوز